‘Zeker zes panden van joodse Gorcumers zijn onteigend tijdens Wereldoorlog II’
Zijn panden van Joodse inwoners van Gorinchem, die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn opgepakt, onteigend en doorverkocht? Raadslid Niels van Santen (VVD) zoekt antwoord op deze vraag. ,,We vieren dit jaar 75 jaar vrijheid, dit is het moment om die waarheid boven tafel te krijgen.’’
Van Santen is aan het denken gezet door een onderzoek van Pointer, een platform van datajournalisten. Dat deed onderzoek naar de onteigening en doorverkoop van Joods vastgoed tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat geld werd onder meer gebruikt voor de invoering van anti-joodse maatregelen. Joden die terugkeerden, kregen te maken met naheffingen van gemeentelijke belastingen.
Fouten
,,Zo ver ik tot nu toe zelf heb kunnen nagaan, zijn er minimaal zes panden onteigend en doorverkocht aan anderen. Of de gemeente zelf Joods vastgoed heeft aangekocht, kan ik niet achterhalen. Als dat het geval is, vind ik dat we nabestaanden schadeloos moeten stellen. Dat zijn fouten uit het verleden die je gewoon moet herstellen’’, zegt Van Santen.
Hij vindt het feit dat dit jaar 75 jaar vrijheid wordt gevierd een extra reden om te onderzoeken of Gorinchem destijds in de fout is gegaan. Ook wil hij weten of na het einde van de Tweede Wereldoorlog Joodse eigenaren, hun families of erfgenamen een rekening van de gemeente hebben gehad voor achterstallige belastingen. ,,Ook daarvoor geldt: als dat gebeurd is, moet je dat herstellen. Ik wil van het college weten hoe het zit.’’
Struikelsteentjes
140 Joodse Gorcumers werden tijdens de Tweede Wereldoorlog opgepakt en naar concentratiekampen afgevoerd; de helft kwam om het leven. Slechts een kleine deel van de overlevenden keerde terug naar de Arkelstad. Stichting Struikelsteentjes Gorinchem heeft zich ten doel gesteld om de namen van Joodse Gorcumers die niet terugkeerden in het straatbeeld terug te brengen.