Zorg over sanering vervuilde grond in Spijk: ‘Deze milieuramp trekt zich niets aan van provinciegrens’
Gorcumers maken zich zorgen: kunnen zij op termijn gezondheidsklachten krijgen door de vervuilde grond bij de golfbaan in Spijk? Zeker nu de rechter de vergunning voor een zonnepark heeft vernietigd waarmee de saneringskosten moeten worden betaald. ,,Met name in de Lingewijk zijn de zorgen groot.’’
Anja Broeken 22-08-23, 06:00
Dat zegt VVD-raadslid Niels van Santen. Hij klopt bij burgemeester en wethouders aan met vragen over de vervuiling en het saneringsplan. ,,Die zorgen zijn er al veel langer. Eigenlijk vanaf het moment dat duidelijk werd dat het foute boel was in Spijk.’’
Dat is inmiddels ruim vier jaar geleden. Voorjaar 2019 liet de gemeente West Betuwe in het gebied tussen de A15 en de Haarweg het voorbereidende werk voor de aanleg van een tweede golfbaan acuut stilleggen. Waterschap Rivierenland trok aan de bel toen het in het oppervlaktewater sterk verhoogde concentraties zware metalen ontdekte. Die vervuiling bleek afkomstig van de 670.000 ton staalslakken die in Spijk waren gestort.
Er ontstond juridisch getouwtrek over wat er moest gebeuren. Uiteindelijk viel de beslissing dat een deel van de staalslakken moest worden opgeruimd. Het restant wordt ingepakt met folie om te voorkomen dat de vervuiling zich verspreidt. De kosten van opruimen en inpakken gaat in de miljoenen lopen. Geld dat moet worden verdiend met de aanleg van een zonnepark in het gebied.
Rechter vernietigt vergunning
,,Vorige maand heeft de rechter de vergunning voor die aanleg vernietigd nadat onder meer een bewonersbelangenvereniging een procedure had aangespannen’’, zegt Van Santen. ,,De reden waarom er op die plek een zonnepark kan worden aangelegd, was volgens de rechter niet goed onderbouwd. Ook blijkt de provincie dat gebied juist te hebben aangewezen als een locatie waar ze liever geen grote zonneparken ziet. Er moet dus een nieuwe vergunning komen en dat kost tijd.’’
Door die vertraging vreest hij dat de situatie rond de vervuilde grond in Spijk mogelijk kan verslechteren. ,,Eigenlijk is daar gewoon sprake van een kleine milieuramp en die trekt zich niets aan van gemeente- en provinciegrenzen. Dat is ook het gevoel wat met name onder inwoners van de Lingewijk leeft. We moeten als gemeente Gorinchem daarom ook zorgen dat we op de hoogte zijn van alle ontwikkelingen daar.’’
‘Doorschuiven van probleem’
Van Santen is niet de eerste die bij het college aanklopt. Everdien Hamann, raadslid voor Gorcum Actief, stelde in de zomer van 2020 ook vragen over de vervuilde grond. Ze vreesde dat ‘de sanering niet veel meer was dan het doorschuiven van het probleem naar de volgende generatie’. Het college liet haar weten dat – op dat moment – niet bleek dat de vervuiling doorsijpelde naar Gorcums grondgebied.
,,Zijn er recente onderzoeken die die stelling nog steeds onderbouwen?’’ vraagt Van Santen zich af. ,,De meeste onderzoeken naar de aard en omvang van de vervuiling zijn al weer enkele jaren oud. En de zorgen onder inwoners zijn niet verdwenen. Dat werd wel duidelijk toen in juni van dit jaar in Spijk een bewonersavond werd gehouden om de mensen daar bij te praten. Er kwam een stortvloed van vragen en zorgen.’’
Gevoelens die ook in Gorinchem leven, merkt hij regelmatig. Hemelsbreed gezien ligt het vervuilde gebied op zo’n anderhalve kilometer van de Lingewijk. Oppervlaktewater uit het vervuilde gebied wordt afgevoerd via een slang die in de Linge uitkomt. ,,Nog steeds. Niet iedereen is er gerust op dat dit water wel echt schoon is, om maar een voorbeeld te noemen. Juist daarom is het verstandig om ook inwoners van Gorinchem goed te informeren.’’