,,Ja, het speelt zich allemaal af in een andere gemeente en zelfs in een andere provincie. Maar deze milieuramp trekt zich van grenzen niets aan. Hetzelfde zagen we bij de lozingen van PFAS door Chemours in Dordrecht: die hebben ook verstrekkende gevolgen’’, vult Niels van Santen (VVD) aan.
Grote zorgen over gezondheid bewoners Gorinchem als tonnen staalslakken opnieuw worden verplaatst
Het plan om met de omstreden staalslakken op een terrein langs de A15 een uitzichtpunt te maken, is verkeerd gevallen bij de Gorcumse politiek. Die vreest voor gezondheidsklachten en verdere milieuproblemen. ,,Dit is een kleine milieuramp die zich op de grens van Gorinchem voltrekt.’’
Anja Broeken 23-10-24, 12:00
De zorgen zijn er al langer, maar worden opnieuw gevoed door een plan van golfbaan The Dutch, de gemeente West-Betuwe en aannemer BAM om het gebied tussen de Haarweg en de A15 te ontwikkelen tot een landschapspark. Daarin komt een 20 meter hoge heuvel te liggen, waarin de 670.000 ton staalslakken worden ‘opgeborgen’. Voor de aanleg van dit uitkijkpunt moet de bouwstof, die lijkt op steen, uit het speciaal aangelegde depot worden gehaald. Het plan is nog in onderzoek.
Eigenlijk had het bouwmateriaal – bij elkaar een jaarproductie aan restafval van staalproducent Tata Steel – een geluidswal moeten worden langs een tweede golfbaan van The Dutch. De aanvoer begon eind 2018 en kwam voorjaar 2019 plotsklaps stil te liggen. Waterschap Rivierenland ontdekte in het oppervlaktewater verhoogde concentraties zware metalen. Metalen die later ook in de bodem en in het grondwater werden teruggevonden. Tot grote schrik van omwonenden.
Deze milieuramp trekt zich van grenzen niets aan – Niels van Santen, VVD
,,Voor die heuvel moeten de staalslakken opnieuw worden verplaatst. Met mogelijk alle gevolgen van dien’’, zegt Everdien Hamann (Gorcum Actief). Samen met de VVD, ChristenUnie/SGP en de SP vraagt zij het Gorcums college om opnieuw met de buren in gesprek te gaan.
Wil je elke dag de Dagelijkse nieuwsupdate nieuwsbrief van AD ontvangen via e-mail?
,,Ja, het speelt zich allemaal af in een andere gemeente en zelfs in een andere provincie. Maar deze milieuramp trekt zich van grenzen niets aan. Hetzelfde zagen we bij de lozingen van PFAS door Chemours in Dordrecht: die hebben ook verstrekkende gevolgen’’, vult Niels van Santen (VVD) aan.
De raadsleden vrezen dat er stof met verhoogde concentraties zware metalen vrijkomt bij het verplaatsen van de staalslakken. Bij eerdere werkzaamheden waren regelmatig grote stofwolken te zien op het terrein. ,,Dieren die in de directe omgeving stonden, hebben longziektes opgelopen’’, weet Hamann.
Ook omwonenden en bezoekers van dat gebied zouden in die periode last hebben gehad van spontane bloedneuzen. Die gezondheidsklachten deden zich ook voor in het Gelderse Eerbeek. Daar werd 230.000 ton aan staalslakken gestort op een voormalige vuilstort als ondergrond voor een zonnepark.
Die staalslakken zijn twee keer zo zwaar als de veenbodem waarop ze komen te liggen – Everdien Hamann, Gorcum Actief
‘Berg gaat verzakken’
,,Die staalslakken zijn twee keer zo zwaar als de veenbodem waarop ze komen te liggen. Wij hebben van een geoloog begrepen dat het zeer aannemelijk is dat die berg gaat verzakken. De kans is groot dat de staalslakken dan alsnog in aanraking komen met het grondwater, ondanks het feit dat ze zijn ingepakt. En dat vervuild grondwater stroomt door richting Gorinchem’’, zegt Hamann.
The Dutch, de gemeente West Betuwe en aannemer BAM denken daarentegen dat deze methode wel degelijk toekomstbestendig is. Zij trekken gezamenlijk op om het vervuilingsprobleem aan te pakken en communiceren via een website die hiervoor in het leven is geroepen.
Desondanks willen Gorcumse raadsleden, die recent op bezoek zijn geweest in Spijk, dat de lucht- en grondwaterkwaliteit in de omgeving van het staalslakkendepot met behulp van metingen in de gaten gehouden wordt. Een verantwoordelijkheid die bij de gemeente West Betuwe en haar partners ligt. Wethouder Mark de Boer gaat op verzoek van de raad opnieuw in gesprek met de buren en stuurt een brief. De raad zelf vraagt de raad van West Betuwe om zijn belangen te vertegenwoordigen.
Lobby bewoners
Gorinchem sluit zich ook aan bij de lobby van bewonersbelangenorganisatie Natuurlijk Gezond Spijk. Deze probeert samen met inwoners van Eerbeek en andere belangenorganisaties om een landelijk verbod op staalslakken als bouwstof te krijgen. De gemeente Gorinchem heeft dat zelf al verboden. Staatssecretaris Chris Jansen komt eind deze maand naar Spijk om met bewoners te praten.
