Warm welkom voor de ooievaar: Gorinchem bouwt ook een nest voor deze trekvogel
Het wordt tijd dat ooievaars ook in Gorinchem hun jongen kunnen grootbrengen. Raadsleden vinden dat er voor de vogel, die het symbool is van nieuw leven, een nest moet worden gebouwd.
Anja Broeken 19-07-25, 18:02
„Wij verwachten de ooievaar in november’’, liet raadslid Björn Bählman zich ontvallen. Daarmee vertelde hij bij de presentatie van het idee dat hij vader wordt.
Deze ‘babybode’ zal nog ergens in de regio moeten zoeken naar een rustplekje. Want het Gorcumse nest wordt pas in het voorjaar van 2026 opgeleverd. Volgens raadslid Niels van Santen, die het idee donderdagavond tijdens een raadsvergadering inbracht, een mooi moment.
Bij het Natuurcentrum Gorinchem in het park aan de westkant van de stad vroeg hij al na of de bouw van zo’n nest daar wenselijk zou zijn. De medewerkers reageerden volgens hem enthousiast. Zeker omdat zo’n nest kansen biedt voor natuureducatie.
Op zoek naar de beste plek
„We moeten nog wel onderzoeken of dit de beste plek is voor een ooievaar om in alle rust te broeden. Als dat niet de beste plek is voor een nestpaal, moeten we kijken waar de ooievaar dan het best in Gorinchem kan landen. Het moet wel een ecologisch verantwoorde plek zijn’’, aldus Van Santen. Hij sluit niet uit dat wijkbewoners en scholen ook willen meewerken aan het initiatief.
De ooievaar is overigens van oudsher verbonden aan de regio. In 1969 werd nabij Groot-Ammers een speciaal ooievaarsdorp opgezet om de vogel van de ondergang te redden. Tien jaar later opende in Herwijnen ook een ooievaarsstation. Daarna bouwden ooievaars zelf nesten in de regio, maar hielpen bewoners hen ook een handje.
In de VVD motie over de ooievaar vroeg VVD raadslid Niels van Santen om te kijken of het mogelijk is in het Natuurcentrum een ooievaarsnest te plaatsen of eventuele andere plekken in de stad.
Ooievaarsnest in Herwijnen Adrie van Kuilenburg
Na marathonvergadering van gemeenteraad krijgt Gorinchem kleurrijke bermen en ooievaarsnest
GORINCHEM De gemeenteraad van Gorinchem had maar liefst zeven uur en vierenveertig minuten nodig voor de behandeling van de perspectiefnota (PPN) met een financiële doorkijk naar de komende jaren. De vergadering eindigde tegen middernacht met de stemming over twaalf moties en een amendement.
Van de twaalf moties werden een drietal unaniem aangenomen. Zoals voor de kleurrijke bloempracht in bermen en parken en het voorstel om de ideeënmarkt jaarlijks te blijven houden. In de VVD motie over de ooievaar vroeg VVD raadslid Niels van Santen om te kijken of het mogelijk is in het Natuurcentrum een ooievaarsnest te plaatsen of eventuele andere plekken in de stad. Ooievaars dragen bij aan biodiversiteit en natuurwaarden. Ook buurgemeenten zoals Molenlanden, West-Betuwe en Altena hebben ooievaarsnesten geplaatst.
ERFGOED
Ook de motie om bij gebiedsontwikkeling niet alleen de kennis van professionele bureau’s over erfgoed te gebruiken, maar ook de lokale kennis uit de stad te betrekken kon rekenen op de steun van alle raadsleden. Overigens werd nog wel ingebracht dat in het recent vastgestelde beleid ook al een uitgebreide paragraaf over participatie is opgenomen. In de Erfgoedcommissie van de gemeente hebben ook leden zitting vanwege hun lokale kennis van hete erfgoed en de historie van de stad. Een tweede motie over erfgoed van D66, SP en Gorcum Actief ging over de structurele inzet van een halve FTE over erfgoedbeleid. Bij deze motie staakten de stemmen; twaalf raadsleden stemmen voor en twaalf tegen. Dit omdat PvdA raadslid Ali Kocak afwezig was.
INKOMENSREGELINGEN
De motie van PvdA en D66 ‘Zicht op rechten, geen regeling onbenut’ was eenzelfde lot beschoren; ook hier staakten de stemmen. Dit betekent dat beide moties in de volgende raadsvergadering in september opnieuw in stemming gebracht worden zonder verder debat. De motie van PvdA en D66 ging over het gebruik van inkomensregelingen. Een deel van het budget wordt nu niet volledig uitgegeven en zowel PvdA als D66 willen dat wethouder Marjo Molengraaff zorgt voor meer en betere voorlichting. Als voorlichting noemden ze de geldkrant die de gemeente Zwijndrecht uitgeeft om de doelgroep op een laagdrempelige manier te bereiken. Wethouder Molengraaf zat duidelijk met deze motie in haar maag; omdat volgens haar al veel inzet wordt gepleegd om die doelgroep te bereiken.
Bij stofoverlast op staalslakkenterrein Spijk mogen omwonenden zelf inspecteur bellen: ‘We komen gelijk’
Op een terrein bij Spijk, waar 760.000 ton staalslakken ligt opgeslagen, mag geen stof opvliegen. Gebeurt dit wel, dan kunnen omwonenden inspecteurs van Omgevingsdienst Rivierenland inseinen. „Als zij stofwolken zien, volgt een ‘boete’ van 50.000 euro’’, zegt een woordvoerder van de milieuwaakhond.
Anja Broeken 18-07-25, 05:00 Laatste update: 07:48
Een maand geleden legde Omgevingsdienst Rivierenland eigenaar The Dutch Business Sport and Recreation Development al een ‘boete’ van 20.000 euro op. Inspecteurs zagen op meerdere plekken stofwolken tijdens werkzaamheden op het terrein op de grens met Gorinchem. Zij gingen kijken nadat omwonenden klaagden over stofoverlast.
„De afspraak is dat het terrein nat wordt gehouden, zodat er geen stof kan opvliegen’’, vertelt de woordvoerder. „Volgens de eigenaar ging het mis doordat werkverkeer ging rijden op het moment dat de mensen die het terrein besproeien pauze hielden. Daarmee zijn regels overtreden en hebben we een last onder dwangsom opgelegd van 20.000 euro.’’ Ook riep Omgevingsdienst Rivierenland de hulp van een gespecialiseerd bedrijf om te zien of in het stof gevaarlijke deeltjes zaten.
Water vervuild met zware metalen
Dat in de 760.000 ton staalslakken zware metalen en kalk zit, is bekend. Deze stoffen vervuilden in 2019 het oppervlakte- en grondwater. Met de slakken zou een geluidswal worden gemaakt tussen een nog aan te leggen golfbaan en de A15. De toenmalige aannemer vergat echter de verplichte beschermlaag onder het restafval van staalfabriek Tata Steel te leggen.
Op het terrein tussen de Haarweg en de A15 werd ook een grote hoeveel ‘industriegrond’ aangevoerd. Deze is elders afgegraven en kan mogelijk licht verontreinigd zijn.
Je zou toch denken dat er goed opgelet wordt als je net 20.000 euro boete hebt gekregenJoery van Dipte, voorzitter van Stichting Natuurlijk Schoon Spijk
„Onze specialist constateerde in elk geval dat de stofwolken licht verontreinigde deeltjes bevatten. Niet in concentraties die een directe gevaar voor de volksgezondheid vormen, maar wij als omgevingsdienst willen alle risico’s uitsluiten. Daarom volgt er bij een volgende overtreding een hogere last onder dwangsom: 50.000 euro. Die moet wel geconstateerd worden door onze inspecteurs: daarom mogen omwonenden hen rechtstreeks bellen als overlast hebben’’, aldus de woordvoerder.
„Je zou toch denken dat er goed opgelet wordt als je net 20.000 euro boete hebt gekregen’’, zegt Joery van Dipte, voorzitter van Stichting Natuurlijk Schoon Spijk. In deze stichting hebben bezorgde inwoners van Spijk zich verenigd. „Misschien dat die last onder dwangsom van 50.000 euro die de eigenaar nu boven het hoofd hangt wel werkt? Wij hebben er weinig vertrouwen in. Want er ontstonden gewoon weer stofwolken op het terrein, wat we onmiddellijk bij de omgevingsdienst hebben gemeld. Compleet met video’s van de overlast.’’
Overheid grijpt in
Door miscommunicatie werd daarop niet gelijk gereageerd vanuit de omgevingsdienst. De woordvoerder bevestigt dit. „Als het tot uitvoer van die last onder dwangsom van 50.000 euro komt, volgt daarop bestuursdwang. Wanneer je die stap zet, grijp je als overheid zelf in. Hoe? Dat laat zich in dit geval niet gemakkelijk uitleggen omdat de opties nog moeten worden onderzocht. Wij hopen dat het niet zover komt.’’
De stofoverlast heeft ook in Gorinchem tot nieuwe zorgen geleid. Dat zei wethouder Mark de Boer (Milieu, Gorcum Actief) eind vorig week na vragen van raadsleden Niels van Santen (VVD) en Everdien Hamann (Gorcum Actief). „We krijgen in toenemende vragen van onze inwoners. Daarom is het teleurstellend dat wij van het college van burgemeester en wethouders van West Betuwe nog steeds geen antwoord hebben op onze verzoek in oktober om ons actief op de hoogte te houden. Er ligt echter een toezegging dat die reactie snel komt.’’
De gemeente Gorinchem liet dinsdag weten dat de wethouder reageerde op vragen van VVD raadslid Niels van Santen ‘met de beste intenties op basis van de informatie die hij op dat moment had’.
Werkzaamheden op het terrein waar de staalslakken lggen Zuidbaan
Verwerking van staalslakken op golfbaan Spijk niet stilgelegd door ILT
SPIJK De Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) heeft de verwerking van staalslakken op de golfbaan in Spijk niet stilgelegd. Eerder berichtte Stad Gorinchem dat dit wel was gebeurt, maar dit is niet correct. Wethouder Mark de Boer meldde het stilleggen van het werk in de raadsvergadering van 10 juli van de gemeente Gorinchem. De ILT deelde wel een waarschuwing uit aan de vorige en huidige aannemer dat zij in overtreding zijn als zij staalslakken toepassen.
Maandagmorgen deden zowel de gemeente West-Betuwe als de ILT navraag over de foutieve berichtgeving bij de redactie van Stad Gorinchem. Deze kwam tot stand na uitspraken van wethouder Mark de Boer in de raadsvergadering van 10 juli. De gemeente Gorinchem liet dinsdag weten dat de wethouder reageerde op vragen van VVD raadslid Niels van Santen ‘met de beste intenties op basis van de informatie die hij op dat moment had’. De wethouder maakte bij de beantwoording tevens kenbaar dat de gemeente Gorinchem actiever en beter op de hoogte wil worden gehouden van de situatie bij Spijk, aldus de woordvoerder van gemeente Gorinchem.
TOEZICHT
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is belast met het interbestuurlijk toezicht op de uitvoering van de milieu wet- en regelgeving door provincies (zie ook Toezicht op provincies en gemeenten | Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)) en het nalevingstoezicht op de toepassing van bodem en bouwstoffen. Bij de staalslakken in Spijk betreft het interbestuurlijk toezicht op de provincie Gelderland.
OPLOSSING
De ILT heeft de provincie Gelderland gevraagd om de ILT te informeren over het vervolgproces, over hoe de provincie richting een oplossing wil komen voor de staalslakkenproblematiek in Spijk. ,,Zodat er een snelle gezamenlijke oplossing volgt die leidt tot een milieu-hygiënisch verantwoorde situatie. Dat zijn oplossingen die partijen zelf overeen moeten komen”, aldus het ILT. Eind mei heeft de ILT de uiteenzetting van het vervolgproces van de provincie Gelderland ontvangen. De ILT blijft de uitvoering van dit proces en in het bijzonder de rol van de provincie volgen.
OMGEVINGSDIENST
Vanuit haar rol als toezichthouder op de toepassing van bodem en bouwstoffen heeft de ILT daarnaast een waarschuwing afgegeven aan zowel de vorige als de huidige aannemer dat zij in overtreding zijn als zij staalslakken toepassen. Deze waarschuwing ziet toe op het toepassen conform wet- en regelgeving van de LD-staalslakken op deze locatie. Hoewel de omgevingsdienst primair verantwoordelijk voor het toezicht bij het toepassen van staalslakken, kan de ILT handhavend optreden richting aannemers wanneer zij bouwstoffen toepassen die in strijd zijn met de regels uit het Besluit Activiteiten Leefomgeving.
BEANTWOORDING BRIEF
Oktober vorig jaar schreef de gemeenteraad van Gorinchem een brief aan de gemeente West-Betuwe om haar zorgen uit te spreken over de staalslakken die enkele jaren geleden werden gebruikt voor uitbreiding van de golfbaan. In de brief uitte de Gorinchemse gemeenteraad haar zorgen, maar vroeg ze de gemeente West-Betuwe ook om metingen. Tot op heden kwam er geen formele reactie van de gemeente West-Betuwe op de brief. Wel liet wethouder Mark de Boer weten dat recent een gesprek plaatsvond tussen beide burgemeesters. ,,Maar de informatievoorziening moet echt beter”, aldus De Boer.
De staalslakken werden acht jaar geleden op een verkeerde wijze toegepast bij uitbreiding van de golfbaan. In 2025 worden nieuwe metingen gedaan door de regionale omgevingsdienst. Waterschap Rivierenland doet metingen in het water. Recent zijn daar verhoogde verhoogde concentraties PFAS gemeten. De concentraties blijven binnen geldende milieunormen voor lozing via de bestaande zuivering op locatie. Uit voorzorg is een extra kool-filter toegevoegd aan deze zuivering om de PFAS concentraties verder te verminderen.
SPIJK Het verwerken van de staalslakken op de golfbaan in Spijk is recent stilgelegd door het ILT. Dat meldde wethouder Mark de Boer op vragen van VVD raadslid Niels van Santen. Zowel Van Santen als De Boer maken zich zorgen over de mogelijk gevolgen van de verontreiniging van staalslakken voor de inwoners van Gorinchem. Van Santen pleitte zelfs voor een informatie avond voor bewoners over de staalslakken op de golfbaan.
Oktober vorig jaar schreef de gemeenteraad een brief aan de gemeente West-Betuwe om haar zorgen uit te spreken over de staalslakken die enkele jaren geleden werden gebruikt voor uitbreiding van de golfbaan. In de brief uitte de Gorinchemse gemeenteraad haar zorgen, maar vroeg ze de gemeente West-Betuwe ook om metingen. Tot op heden kwam er geen formele reactie van de gemeente West-Betuwe op de brief. Wel liet wethouder Mark de Boer weten dat recent een gesprek plaatsvond tussen beide burgemeesters. ,,Maar de informatievoorziening moet echt beter”, aldus De Boer.
De ILT liet het werk stilliggen omdat ze zich niet kon vinden in het plan voor verwerking van de staalslakken. Door de val van het kabinet laat een oplossing langer op zich wachten. De staalslakken werden acht jaar geleden op een verkeerde wijze toegepast bij uitbreiding van de golfbaaan. Wel worden in 2025 nieuwe metingen gedaan door de regionale omgevingsdienst. Waterschap Rivierenland doet metingen in het water. Recent zijn daar verhoogde verhoogde concentraties PFAS gemeten. De concentraties blijven binnen geldende milieunormen voor lozing via de bestaande zuivering op locatie. Uit voorzorg is een extra kool-filter toegevoegd aan deze zuivering om de PFAS concentraties verder te verminderen.
