Staalslakken the Dutch (3/3)

,,Onze VVD-collega’s in West Betuwe strijden al jaren tegen die staalslakken: ik ben blij dat iedereen daar wakker is geworden. Dat milieuprobleem houdt zich niet aan gemeentegrenzen’’, zegt Niels van Santen (VVD Gorinchem)

Het terrein tussen de Haarweg en de A15 bij Spijk waar de vervuilde staalslakken bijeen zijn gebracht in het depot.
Het terrein tussen de Haarweg en de A15 bij Spijk waar de vervuilde staalslakken bijeen zijn gebracht in het depot. © Ricardo Smit

Giftige staalslakken kunnen West Betuwe miljoenen euro’s kosten als sanering mislukt, raad wil hulp Rijk

Inwoners van Spijk zitten al veel te lang in onzekerheid over welke gevolgen 670.000 ton staalslakken op hun gezondheid kunnen hebben. Dit met zware metalen verontreinigd bouwmateriaal ligt al sinds 2019 onafgedekt in een gebied tussen de Haarweg en de A15. ,,Deze situatie is onwenselijk: er moet snel iets gebeuren’’, vinden de politiek en burgemeester Servaas Stoop.

Anja Broeken 07-01-25, 05:00 Laatste update: 07:22

De staalslakken zijn ooit aangevoerd als bouwmateriaal voor golfbaan The Dutch, maar de berg vormt nu al jaren een milieuprobleem. Onder aanvoering van Renske de Zwart (GroenLinks) wil de voltallige gemeenteraad van West Betuwe dat er snel een oplossing komt. De Zwart vroeg samen met haar collega’s van PvdA, VVD, D66, SGP, Dorpsbelangen en Verenigd West Betuwe per motie aan burgemeester Servaas Stoop en de wethouders om hulp te zoeken bij het Gelderse provinciebestuur en het Rijk.

Geen verrassing voor Stoop

Het verzoek was geen verrassing voor Stoop, want betrokken partijen vroegen hem vooraf om advies. De burgemeester van West Betuwe zet zelf alle enige tijd alle zeilen bij om het staalslakkenprobleem van zijn gemeente zo snel mogelijk op te lossen. Wanneer het grondeigenaar The Dutch en aannemer BAM niet lukt om een goede en voor mens en milieu veilige oplossing te vinden, schuift dat probleem door naar de gemeente.

Daarbij krijgt zij dan niet alleen 670.000 ton staalslakken met een groot milieurisico, maar ook alle kosten die de vervuiling met zich meebrengt. West Betuwe zelf rekent op maximaal 15 miljoen euro. Dat bedrag wordt in de begroting van 2024 voor het eerst genoemd. De jaren ervoor wordt alleen gesproken over ‘hoge kosten’.

Onjuist gebruik

De staalslakken zijn in 2018 aangevoerd voor een geluidswal langs wat de tweede golfbaan van The Dutch had moeten worden. Door onjuist gebruik van het restafval van staalfabrikant Tata Steel belandden zware metalen in het oppervlakte- en grondwater. De onderlaag onder het bouwmateriaal, dat van het Rijk mag worden gebruikt, ontbrak. Waterschap Rivierenland ontdekte die vervuiling in maart 2019 tijdens een waterkwaliteitscontrole. Hierop werd de aanvoer acuut stilgelegd door de gemeente, op dat moment Lingewaal.

Terreineigenaar The Dutch heeft aannemer BAM om hulp gevraagd. Die wil het vervuild bouwmateriaal zo inpakken dat niets meer doorlekt. De slakken zijn samengebracht in een depot, maar nog niet ingepakt. West Betuwe staat in nauw contact met beide partijen over die werkzaamheden.

Haast maken

Raadsleden vrezen echter dat de vervuiling zich mogelijk opnieuw verspreid via oppervlakte- en grondwater. Onder het terrein ligt veengrond, wat in verhouding veel sneller verzakt dan zand- of kleigrond. Die laag zou inmiddels zo’n 3 meter zijn ingeklonken. Reden waarom de West Betuwse raad haast wil maken met de sanering: goed inpakken óf weghalen. Dat laatste willen omwonenden.

Deze staalslakken liggen in Eerbeek: bewoners uit die plaats en bewonersbelangenorganisatie Natuurlijk Schoon Spijk trekken samen op om het vervuilde bouwmateriaal weg te krijgen.
Deze staalslakken liggen in Eerbeek: bewoners uit die plaats en bewonersbelangenorganisatie Natuurlijk Schoon Spijk trekken samen op om het vervuilde bouwmateriaal weg te krijgen. © Maarten Sprangh

Zij kregen PVV-staatssecretaris Chris Jansen (Openbaar Vervoer en Milieu) zover dat hij persoonlijk poolshoogte kwam nemen. Bewonersbelangenorganisatie Natuurlijk Schoon Spijk trekt inmiddels samen op met inwoners van Eerbeek, de andere Gelderse plaats waar staalslakken leiden tot gezondheidsproblemen.

Gesprek met staatssecretaris

Burgemeester Stoop (SGP) overlegt al met de provincie en hij heeft naar zijn zeggen in februari overleg met de staatssecretaris over de staalslakken. Hij zal hem zeker vragen of het Rijk kans ziet om een fonds in te stellen waarop West Betuwe een beroep kan doen als die gemeente de saneringskosten alsnog zelf moet betalen. Dat wil de raad.

,,Onze VVD-collega’s in West Betuwe strijden al jaren tegen die staalslakken: ik ben blij dat iedereen daar wakker is geworden. Dat milieuprobleem houdt zich niet aan gemeentegrenzen’’, zegt Niels van Santen (VVD Gorinchem). Hij en Everdien Hamann (Gorcum Actief) vroegen Gorcums wethouder Mark de Boer hun zorgen over de gezondheid van de Gorcumers over te brengen aan West Betuwe. Wat hij persoonlijk deed.

Bron: https://www.ad.nl/molenlanden/giftige-staalslakken-kunnen-west-betuwe-miljoenen-euro-s-kosten-als-sanering-mislukt-raad-wil-hulp-rijk-br~ad053ce5/

Binnentuin Haarwijk

Koçak en Van Santen hebben de zorgen van de buurt overgebracht aan burgemeester en wethouders. Zij stellen zelf voor om fietspaden te veranderen in voetpaden of er hekjes neer te zetten waardoor fietsers moeten afstappen zoals elders in de stad.

Een voorbeeld van hekjes die fietsers dwingen af te stappen elders in Gorinchem: het zou een oplossing kunnen zijn om te voorkomen dat fietsers in de Haarwijk door een gezamenlijke binnentuin rijden.
Een voorbeeld van hekjes die fietsers dwingen af te stappen elders in Gorinchem: het zou een oplossing kunnen zijn om te voorkomen dat fietsers in de Haarwijk door een gezamenlijke binnentuin rijden. © Niels van Santen

Zorgen over veiligheid van spelende kinderen door druk fietsverkeer rond binnentuin in Haarwijk

Bewoners van een nieuwbouwbuurtje in de Haarwijk in Gorinchem maken zich zorgen over de verkeersveiligheid rondom hun gezamenlijke binnentuin die vrij toegankelijk is voor fietsers. Zij doorkruisen de tuin terwijl er ook kinderen spelen. Bewoners vrezen dat die vroeg of laat worden aangereden.

Anja Broeken 01-01-25, 09:00

De bewoners van de huurwoningen aan de D.F. Pauwstraat en de Van Zomerenlaan hebben hun zorgen gedeeld met raadsleden Ali Koçak (PvdA) en Niels van Santen (VVD). ,,Het is relatief druk met fietsverkeer, met name fatbikes, rondom de tuin. Bewoners vinden dat die drukte niet alleen een gevaar vormt voor spelende kinderen, maar ook gevolgen heeft voor de leefbaarheid. Over de tuin zelf zijn ze wel tevreden’’, voeren beiden aan.

Op zoek naar oplossing

Koçak en Van Santen hebben de zorgen van de buurt overgebracht aan burgemeester en wethouders. Zij stellen zelf voor om fietspaden te veranderen in voetpaden of er hekjes neer te zetten waardoor fietsers moeten afstappen zoals elders in de stad. Het college heeft hen inmiddels toegezegd samen met bewoners en woningcorporatie Poort6 te zoeken naar een oplossing.

Bron: https://www.ad.nl/gorinchem/zorgen-over-veiligheid-van-spelende-kinderen-door-druk-fietsverkeer-rond-binnentuin-in-haarwijk~a5d929d3/