Gezondheidsklachten Gorcumers door staalslakken is ‘beperkt’, maar ‘niet voor 100 procent uitgesloten’
Het risico dat Gorcumers op termijn gezondheidsklachten krijgen door de vervuilde grond bij de golfbaan in Spijk is beperkt. ,,Maar daarmee is het dus niet voor 100 procent uitgesloten. Des te meer reden om de vinger aan de pols te blijven houden.’’
Anja Broeken 29-11-23, 06:05 Laatste update: 29-11-23, 09:59
Dat zegt VVD-raadslid Niels van Santen. Bijna drie maanden geleden stelde hij vragen welke gezondheidsrisico’s de tonnen staalslakken in het gebied tussen de Haarweg en de A15 met zich meebrengen. Ook raadslid Everdien Hamann uitte haar zorgen.
De staalslakken die ontstaan bij de productie van staal en lijken op steen worden vaak gebruikt als bouwstof. Vijf jaar geleden werden ze gestort voor de uitbreiding van The Dutch met een tweede golfbaan. Toen er zo’n 670.000 ton staalslakken op het terrein lagen, werd het werk stilgelegd. Waterschap Rivierenland trok aan de bel omdat in het oppervlaktewater in het gebied sterk verhoogde concentraties zware metalen werden gevonden.
,,Een deel van de staalslakken is geruimd, maar er liggen nog altijd tonnen op het terrein. Die blijven daar liggen en moeten zo worden ingepakt dat er geen zware metalen meer in het grondwater en het oppervlaktewater terechtkomen. Of dat gaat echt lukken, daar maak ik me nog steeds grote zorgen over’’, legt Van Santen uit.
Zuurgraad water hoger
Temeer omdat uit metingen is gebleken dat er in het ingedamde oppervlaktewater op het terrein verhoogde concentraties metalen zitten. Ook is de zuurgraad van dit water hoger. Bij hevige regenval wordt water vanuit dit bassin overgepompt naar de Linge in Gorinchem. In metingen bij het lozingspunt en twee meetpunten die bovenstrooms en benedenstrooms liggen, blijft de vervuiling gedeeltelijk zichtbaar.
‘Benedenstrooms, richting Gorinchem, is al vrij snel geen invloed meer te zien van de lozing vanaf het terrein. De gevolgen van de verontreiniging van de Linge hebben daardoor geen effect op de gezondheid van de inwoners en dieren van Gorinchem’, schrijft het college in zijn antwoorden. ,,Ja, dat is de situatie op dit moment. Maar niemand kan garantie bieden dat die zware metalen over twintig of veertig jaar niet alsnog voor problemen gaan zorgen’’, zegt Van Santen.
Niet achterover leunen
Daarom moet het college van Gorinchem niet achterover leunen, maar actief zijn hulp aanbieden aan de gemeente West Betuwe. ,,Om mee te denken over een oplossing voor dit probleem dat zich niet aan provinciegrenzen houdt’’, zegt Van Santen.
Tegelijkertijd kunnen niet alle vragen die leven worden beantwoord, daardoor blijven er zorgen – Gert-Jan van Ochten, VVD West Betuwe
Het Gorcums raadslid heeft inmiddels met The Dutch en aannemer ESG gepraat. Samen met Gert-Jan van Ochten, fractievoorzitter van de VVD in West Betuwe. ,,We trekken samen op als het gaat om dit probleem. Op grond van het gesprek hebben we er vertrouwen in dat het probleem serieus wordt aangepakt. Tegelijkertijd kunnen niet alle vragen die leven worden beantwoord. Daardoor blijven er zorgen bij mij en omwonenden.’’
Boos vertrokken
Een paar weken geleden hielden ESG, die de klus overnam van Sent One, en The Dutch een inloopavond om uitleg te geven over de nieuwe saneringsplannen. Daar liepen volgens Van Ochten de emoties hoog op. Hij was er zelf ook. ,,Er zijn mensen boos vertrokken want zij willen dat alle staalslakken worden weggehaald. Maar dat is niet haalbaar, weghalen zou tientallen miljoenen gaan kosten. Bewoners die bleven bleken bereid tot gesprek.’’
Van Ochten pleit voor openheid: ,,Niet alleen op het moment dat erom wordt gevraagd, maar continu. Deel met iedereen wat je aan het doen bent op het terrein, wanneer je water loost op de Linge en hoe het staat met de concentraties zware metalen in dat water. Maak die informatie openbaar. Bewoners moeten de kans hebben om zaken zelf te controleren. Met zeggen dat het goed komt, helpen we hen niet.’’