Joods vastgoed (3/4)

Het college van b en w stelt nu dat de gemeente ‘geen geld heeft ontvangen van de genoemde panden’. ,,Drie van de genoemde panden zijn na de oorlog, in 1947, weer in het bezig gekomen van de oorspronkelijke Joodse eigenaren’’, schrijft het. ,,De overige genoemde onteigende adressen zijn niet door de gemeente verkocht.’’

‘Gorinchem verdiende geen geld met verkoop van Joods vastgoed’

De gemeente Gorinchem heeft geen geld verdiend met de doorverkoop van in de Tweede Wereldoorlog onteigende panden van Joodse inwoners. Dat stelt het college van burgemeester en wethouders, in reactie op vragen van raadslid Niels van Santen (VVD).

Jens Verhagen 30-06-20, 07:01 Laatste update: 30-06-20, 08:58

Van Santen trok aan de bel naar aanleiding van een onderzoek van Pointer, naar de onteigening en doorverkoop van Joods vastgoed. In Gorinchem werden minstens zes panden onteigend en doorverkocht. ,,Of de gemeente zelf Joods vastgoed heeft aangekocht, kan ik niet achterhalen. Als dat het geval is, vind ik dat we nabestaanden schadeloos moeten stellen’’, zei het raadslid eerder.

Lees ook

‘Niet door gemeente verkocht’

Het college van b en w stelt nu dat de gemeente ‘geen geld heeft ontvangen van de genoemde panden’. ,,Drie van de genoemde panden zijn na de oorlog, in 1947, weer in het bezig gekomen van de oorspronkelijke Joodse eigenaren’’, schrijft het. ,,De overige genoemde onteigende adressen zijn niet door de gemeente verkocht.’’

140 Joodse Gorcumers werden tijdens de Tweede Wereldoorlog opgepakt en naar concentratiekampen afgevoerd; de helft kwam om het leven. Slechts een kleine deel van de overlevenden keerde terug naar de Arkelstad.

Bron: https://www.ad.nl/rivierenland/gorinchem-verdiende-geen-geld-met-verkoop-van-joods-vastgoed~a8044422/

Draagvlak en innovatie (RES)

Straks staat de gemeente Gorinchem vol windmolens en zonnevelden, terwijl de gemeente Molenlanden daarvan gevrijwaard blijft, maar wel geniet van de lusten. Die suggestie kwam van raadslid Marjo Molengraaf (SGP/CU) tijdens de vaststelling van de concept RES. Molenlanden neemt pas op 16 juli een besluit. 

Gorinchem de lasten en Molenlanden de lusten

zaterdag 20 juni 11:40 – 2020    

GORINCHEM – Straks staat de gemeente Gorinchem vol windmolens en zonnevelden, terwijl de gemeente Molenlanden daarvan gevrijwaard blijft, maar wel geniet van de lusten. Die suggestie kwam van raadslid Marjo Molengraaf (SGP/CU) tijdens de vaststelling van de concept RES. Molenlanden neemt pas op 16 juli een besluit. 

De gemeente Molenlanden en de gemeente Gorinchem hebben samen een Regionale Energie Strategie (RES) Alblasserwaard opgesteld. Daarin is opgenomen hoe beide gemeenten willen voldoen aan de eisen uit het klimaatakkoord om in 2050 energie neutraal te zijn. De RES is door beide gemeenten gezamenlijk tot stand gekomen, maar bij een eerdere bespreking door de raad in Molenlanden leefden daar toch de nodige bezwaren tegen windmolens en zonnevelden in de polder. Zij stellen nu voor als zoekgebied voor grootschalige windmolens alleen de al lopende initiatieven bij Avelingen en de A15 verder te onderzoeken. Andere zoekgebieden in Molenlanden blijven zo vooralsnog verstoken van windmolens. Wel kiest Molenlanden voor kleine windturbines op boerenerven en kleinschalige zonneweides, passend in het lokale ruimtelijk beleid. Op 16 juli neemt Molenlanden een definitief besluit over de concept RES.

De Gorinchemse raad stemde donderdagavond wel in met de concept RES. Marjo Molengraaf (CU/SGP) waarschuwde voor de afwijkende tijden van besluitvorming door beide raden. “Straks heeft Gorinchem alle windmolens en zonnevelden en Molenlanden lekker niet”. Ook VVD’er Niels van Santen was kritisch en sprak van een vals einde aan de RES. “Molenlanden deinst terug, terwijl wij op zoek moeten naar draagvlak voor tien grote windmolens”. Groen Links raadslid Rutger van Breemen vond het onverteerbaar dat Molenlanden mogelijk een ander besluit neemt. Wethouder Eelke Kraaijeveld bleef vertrouwen houden in een goed einde van het proces. Dat in de RES Alblasserwaard meer plannen zijn opgenomen dan strikt noodzakelijk vond Kraaijeveld geen probleem. “Er vallen altijd plannen af. Verder biedt de transitie kansen voor nieuwe banen”. Na het debat in de raad werd een motie aangenomen waarin de raad een oproep deed om oog te houden voor draagvlak en innovatie.

In de RES is vastgelegd hoe de gemeente Gorinchem de opgelegde CO2 reductie wil gaan halen. Molenlanden en Gorinchem willen samen 1.150 Terrajoule duurzaam opwekken. Gekozen is voor een mix van wind- en zonne-energie in zoekgebieden rondom de snelwegen A15 en A27 en op daken van boerenschuren en bedrijven. Ook willen beiden gemeenten besparen op energie.

Bron: https://www.destadgorinchem.nl/lokaal/politiek/348315/gorinchem-de-lasten-en-molenlanden-de-lusten-708410

Joods vastgoed (2/4)

Zijn panden van Joodse inwoners van Gorinchem, die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn opgepakt, onteigend en doorverkocht? Raadslid Niels van Santen (VVD) zoekt antwoord op deze vraag. ,,We vieren dit jaar 75 jaar vrijheid, dit is het moment om die waarheid boven tafel te krijgen.’’

‘Zeker zes panden van joodse Gorcumers zijn onteigend tijdens Wereldoorlog II’

Zijn panden van Joodse inwoners van Gorinchem, die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn opgepakt, onteigend en doorverkocht? Raadslid Niels van Santen (VVD) zoekt antwoord op deze vraag. ,,We vieren dit jaar 75 jaar vrijheid, dit is het moment om die waarheid boven tafel te krijgen.’’

Anja Broeken 04-06-20, 13:55

Van Santen is aan het denken gezet door een onderzoek van Pointer, een platform van datajournalisten. Dat deed onderzoek naar de onteigening en doorverkoop van Joods vastgoed tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat geld werd onder meer gebruikt voor de invoering van anti-joodse maatregelen. Joden die terugkeerden, kregen te maken met naheffingen van gemeentelijke belastingen.

 Fouten

,,Zo ver ik tot nu toe zelf heb kunnen nagaan, zijn er minimaal zes panden onteigend en doorverkocht aan anderen. Of de gemeente zelf Joods vastgoed heeft aangekocht, kan ik niet achterhalen. Als dat het geval is, vind ik dat we nabestaanden schadeloos moeten stellen. Dat zijn fouten uit het verleden die je gewoon moet herstellen’’, zegt Van Santen.

Hij vindt het feit dat dit jaar 75 jaar vrijheid wordt gevierd een extra reden om te onderzoeken of Gorinchem destijds in de fout is gegaan. Ook wil hij weten of na het einde van de Tweede Wereldoorlog Joodse eigenaren, hun families of erfgenamen een rekening van de gemeente hebben gehad voor achterstallige belastingen. ,,Ook daarvoor geldt: als dat gebeurd is, moet je dat herstellen. Ik wil van het college weten hoe het zit.’’

Struikelsteentjes 

140 Joodse Gorcumers werden tijdens de Tweede Wereldoorlog opgepakt en naar concentratiekampen afgevoerd; de helft kwam om het leven. Slechts een kleine deel van de overlevenden keerde terug naar de Arkelstad. Stichting Struikelsteentjes Gorinchem heeft zich ten doel gesteld om de namen van Joodse Gorcumers die niet terugkeerden in het straatbeeld terug te brengen.

De Duitse kunstenaar Gunter Demnig plaatst struikelstenen in Gorinchem.
De Duitse kunstenaar Gunter Demnig plaatst struikelstenen in Gorinchem. © Cor de Ko

Bron: https://www.ad.nl/rivierenland/zeker-zes-panden-van-joodse-gorcumers-zijn-onteigend-tijdens-wereldoorlog-ii~a74eb23b/

Veiligheid Buiten de Waterpoort

Ook Niels van Santen (VVD) heeft vraagtekens bij het onderzoek onder bezoekers. ,,Volgens mij hadden we gebruikers van dat parkeerterrein vooraf moeten vragen hoe ze de veiligheid ervaren.

Onderzoek: Hoe veilig voelt een Gorcumer zich op de parkeerplaats Buiten de Waterpoort?

POLLHoe veilig voelen Gorcumers zich op het parkeerterrein Buiten de Waterpoort en in het omliggend gebied? De gemeente ondervraagt bezoekers ter plekke om antwoord op die vraag te krijgen. Ondertussen knapt ze de boel op in de verwachting dat dit het veiligheidsgevoel vergroot. ,,Hadden we die vragen niet veel eerder moeten stellen’’, vragen meerdere raadsleden zich af.

Anja Broeken 03-06-20, 07:09 Laatste update: 03-06-20, 13:47

Burgemeester Reinie Melissant meldde tijdens de raadsvergadering dat de gemeente vorige week is gestart met een passantenonderzoek. Ze reageerde op vragen van het CDA die zich afvroeg wat de gemeente doet met het schijnbaar groeiend gevoel van onveiligheid onder bezoekers van recreatiegebied Buiten de Waterpoort.

POLL

Het veiligheidsgevoel op het parkeerterrein Buiten de Waterpoort kan worden vergroot door camera’s te plaatsen

  • Ja, mee eens (68%)
  • Nee, camera’s zijn niet de oplossing (32%)

527 stemmen

,,Die signalen zijn bij ons bekend’’, stelt Melissant. ,,Natuurlijk hebben we deze besproken met de politie, toezichthouders en onze wijkbeheerders. Maar we willen ook weten hoe Gorcumers erover denken. De herinrichting van Buiten de Waterpoort, die momenteel gaande is, moet overigens ook helpen bij het vergroten van de sociale veiligheid.’’

Beeld krijgen 

,,Niets onderzoeken, gewoon camera’s neerzetten’’, zegt Renate van Maaren van fractie Van Maaren. Zij is het meest expliciet in haar reactie. Everdien Hamann van Gorcum Actief heeft op zich niets tegen het onderzoek, maar ook zij zou graag zien dat er wordt doorgepakt. ,,Dat Buiten de Waterpoort wordt opgeknapt, is mooi. Aanpassingen zijn onder meer besproken met het Gehandicaptenplatform Gorinchem, maar daarbij lag het accent voor mijn gevoel toch op toegankelijkheid. Dat er in de binnenstad bewoners zijn die hun auto ‘s avonds daar niet durven te parkeren, vind ik van een andere orde. Zet er nu camera’s neer om een beeld te krijgen wat er precies gebeurt.’’

Het verhaal gaat onder de foto verder.

Het parkeerterrein Buiten de Waterpoort ligt op zo'n vijfhonderd meter van de Gorcumse binnenstad. Het wandelpad is de kortste route, maar ligt relatief afgelegen.
Het parkeerterrein Buiten de Waterpoort ligt op zo’n vijfhonderd meter van de Gorcumse binnenstad. Het wandelpad is de kortste route, maar ligt relatief afgelegen. © Google Streetview

Hamann en Van Maaren kaartten al vaker aan dat sommige Gorcumers de parkeerplaats Buiten de Waterpoort liever mijden. Zo probeerde de eerste in het najaar van 2018 haar collega-raadsleden mee te krijgen om een plan te maken voor de verbetering van de veiligheid Buiten de Waterpoort. De fractievoorzitter van Gorcum Actief zag die poging stranden omdat coalitiepartijen niet met dat voorstel meegingen. Enkele maanden later kwam het college zelf met een eigen plan.

,,Ik weet zeker dat bij de bespreking daarvan de inzet van camera’s op die locatie aan bod is gekomen’’, zegt Van Maaren. ,,Maar het is in geen enkel stuk terug te vinden. Persoonlijk denk ik dat camera’s kunnen bijdragen om te zien of het gevoel dat onder inwoners leeft, klopt. Feit is dat er met name ‘s avonds heel veel auto’s af- en aanrijden en die gaan echt niet allemaal naar het hotel.’’

Veronderstelling

Ook Niels van Santen (VVD) heeft vraagtekens bij het onderzoek onder bezoekers. ,,Volgens mij hadden we gebruikers van dat parkeerterrein vooraf moeten vragen hoe ze de veiligheid ervaren. Ik mag aannemen dat bij de aanpassingen al rekening is gehouden met die gevoelens, maar dat is slechts een veronderstelling. Het is niet ondenkbaar dat uit dat onderzoek blijkt dat er nog meer moet gebeuren.’’

Lennert Onvlee (CDA) denkt dat het zo’n vaart niet zal lopen. ,,Ik zie het passantenonderzoek als een aanvulling. Ik ben blij dat het gebeurt. En het is ook nodig in een reeks van stappen die je als gemeente moet zetten om camera’s neer te zetten.’’

Burgemeester Melissant benadrukte in haar toelichting dat cameratoezicht het allerlaatste middel is. Op dit moment brengt Gorinchem het effect van cameratoezicht op andere locaties in de stad in beeld. Dat onderzoek verschijnt ergens tussen juli en september. 

Bron: https://www.ad.nl/rivierenland/onderzoek-hoe-veilig-voelt-een-gorcumer-zich-op-de-parkeerplaats-buiten-de-waterpoort~a8ac24a3/

Speeltuin kapot Lingewijk

Omwonenden van een speeltuintje in de Lingewijk in Gorinchem zijn boos op de gemeente. In plaats van schade te repareren, heeft die het speelplaatsje afgesloten met hekken.

Omwonenden zijn boos over hek dat om speeltuinje in Lingewijk is geplaatst

Omwonenden van een speeltuintje in de Lingewijk in Gorinchem zijn boos op de gemeente. In plaats van schade te repareren, heeft die het speelplaatsje afgesloten met hekken.

Anja Broeken 03-06-20, 20:29 Laatste update: 04-06-20, 00:02

Het gaat om de speeltuin tussen de Mattheus Wijtmanstraat en de Aert van der Neerstraat. In de speciale ondergrond die kinderen moet beschermen als ze vallen, zijn gaten gevallen. Doordat kinderen er spelen, worden deze steeds groter.  

Meerdere buurtbewoners meldden eind april, los van elkaar, bij de gemeente dat de ondergrond stuk ging. Toen er vervolgens niets gebeurde, klopten ze opnieuw aan bij de gemeente Gorinchem. Die plaatste op vrijdag voor het pinksterweekeind hekken om het speeltoestel.

‘Geen oplossing’

,,Een maand nadat we aan de bel trokken een hek eromheen zetten, vinden we geen oplossing’’, zeggen buurtbewoners. Op de vraag wanneer de schade wordt hersteld, kregen ze woensdag te horen dat dit nog wel even kan duren. ,,Het wordt zo snel mogelijk gemaakt. Gezien deze tijden duurt het allemaal wat langer dan verwacht’’ aldus de gemeente.

Op het hek dat is neergezet, hebben buurtbewoners ook wat aan te merken. ,,Dat is niet echt veilig: er zit een gat in waardoor kleinere kinderen toch gewoon bij het speeltoestel kunnen komen.’’

Er zitten gaten in de ondergrond van de speeltuin tussen de Mattheus Wijtmanstraat en de Aert van der Neerstraat.
Er zitten gaten in de ondergrond van de speeltuin tussen de Mattheus Wijtmanstraat en de Aert van der Neerstraat. © Niels van Santen

Bron: https://www.ad.nl/rivierenland/omwonenden-zijn-boos-over-hek-dat-om-speeltuinje-in-lingewijk-is-geplaatst~a5ca9fdf/

Joods vastgoed (1/4)

De VVD fractie wil van de gemeente weten of ze op de hoogte is van de onteigening van Joods vastgoed in de Tweede Wereldoorlog. Ze verwijst daarbij naar onderzoek van Pointer van KRO/NCRV.

Weet Gorinchem van aankoop Joods erfgoed?

maandag 1 juni 11:54 – 2020    

GORINCHEM – De VVD fractie wil van de gemeente weten of ze op de hoogte is van de onteigening van Joods vastgoed in de Tweede Wereldoorlog. Ze verwijst daarbij naar onderzoek van Pointer van KRO/NCRV.

Uit onderzoek blijkt dat tijdens de Tweede Wereldoorlog in 225 Nederlandse gemeenten, waaronder Gorinchem, Joodse woningen, bedrijven en grond zijn onteigend. In sommige gevallen zijn deze doorverkocht en in enkele gevallen is dit vastgoed zelfs door gemeenten aangekocht. Uit de interactieve kaart is op te maken dat het minstens 6 panden in Gorinchem betreft. Een van die panden is Krijtstraat 10-12, daar woonde de familie Kalker. De stichting Struikelsteentjes Gorinchem heeft voor het pand al vijf stenen laten leggen. Het pand werd op 1 november 1943 voor 14.000 gulden aangekocht door de gemeente.

De VVD wil graag van de gemeente Gorinchem weten of ze op de hoogte is van de onteigening van Joods vastgoed tijdens de Tweede Wereldoorlog en of panden eventueel zijn doorverkocht aan derden. Ook wil de VVD weten of Gorinchem na de oorlog openstaande belastingen of erfpachtcanons heeft opgelegd aan terugkerende eigenaren, hun erfgenamen of hun nabestaanden. En of er eventueel compensatieregelingen voor achterstallige belastingen, erfpachtcanons en/of doorverkoop zijn aangeboden.

Bron: https://www.destadgorinchem.nl/lokaal/historie/344742/weet-gorinchem-van-aankoop-joods-erfgoed-705766